Ülkemizin 2. milli parkı olan Bandırma Kuş Cenneti\'nde bu yılda da ismine yakışır çeşitlilikte ve sayıda kuşa ev sahipliği yaptı.
Doğa Araştırmaları Derneği tarafından 8 yıldır düzenli olarak Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2. Bölge Müdürlüğü, Balıkesir Şube Müdürlüğü adına Bandırma Kuş Cenneti Milli Parkı’nda kuş sayımları yapılıyor. Bu yılda üreme, kışlama, ilkbahar ve sonbahar göç dönemlerinde toplam 12 sayım gerçekleştirildi ve bu sayımlarda alanda 180 kuş türü tespit edildi.
Kuş türü ve nüfusu bakımından en yüksek sayı aralık ayında gerçekleşti. 15 Aralık 2016 günü tarihinde yapılan sayımlarda 102 türden 51.181 su kuşu sayıldı. Türler içerisinde en dikkat çekeni dikkuyruk ördek (Oxyura leucocephala) oldu. Alanda sayılan 7.064 birey ile Kuş Cenneti’nde bugüne kadar sayılan en yüksek dikkuyruk sayısına ulaşılmış oldu. Bu sayı aynı zamanda Türkiye’de bir alanda bugüne kadar sayılan 2. en büyük dikkuyruk sayısıdır.
Dikkuyruk ördek son yüz yılda sayısı en fazla azalan ördekler arasında yer almaktadır. 20. yüzyıl başlarında yüz bin civarında olan dünya nüfusu günümüzde 8-13 bine düşmüştür. Türkiye, dikkuyruk ördekler için hem üreme hem de kış öncesi ve kışın barınma yönünden son derece önemlidir. Geçmiş yıllarda ülkemizdeki en önemli kışlama alanı olan Burdur Gölü’nde 04.02.1991 günü 10.927 dikkuyruk sayılmıştır. Bu sayı Türkiye’de bir alanda bugüne kadar görülen en büyük dikkuyruk sayısıdır. Takip eden yıllarda Göl’de kışlayan dikkuyruk sayısı 3-4 binlere, son yıllarda ise 500’lere kadar düşmüştür. Bu düşüşte göl su seviyesindeki düşmeler ve buna bağlı olarak ortaya çıkan ekolojik bozulmaların etkili olduğu düşünülmektedir.
Son yıllarda yapılan düzenli sayımlar, aralık ayında dikkuyruk ördeklerin Kuş Gölü’nde kalabalık gruplar oluşturduğunu göstermiştir. Aralık ayı Kuş Gölü dikkuyruk ördek sayıları; 2010: 506, 2011: 2.161, 2012: 3.747, 2.014: 4.500, 2015:1.220 ve 2016: 7.064’dür. Sayım sonuçları her yıl daha çok dikkuyruk ördeğin kış öncesi Kuş Gölü’nde toplandığını göstermektedir.
2016 yılında alanda yüksek sayılarda görülen diğer kuş türleri ise 13.414 birey elmabaş patka (Aythya ferina) ve 9.081 birey çamurcundur. Ayrıca ülkemizde az sayılarda görülen sütlabi (Mergus albellus) 2.557 birey sayılmıştır. 2016 yılı üreme döneminde yapılan gözlemlerde 50’nin üzerinde türün alanda ürediği saptanmıştır.
Alanda görülen dikkuyruk ördek ve bıyıklı doğan IUCN (Uluslararası Doğayı Koruma Birliği) Kırmızı Listesine göre nesli tehlikede (EN), elmabaş patka (Aythya ferina), kervançulluğu (Numenius arquata), yalıçapkını (Alcedo atthis), çamurçulluğu (Limosa limosa), kızkuşu (Vanellus vanellus), kızıl kumkuşu (Calidris ferruginea) ve küçük orman kartalı (Aquila pomarina) ise hassas (VU) kategorisinde bulunan kuş türleridir.
Geçtiğimiz yıla kadar IUCN tarafından Tehlikede (EN) kategorisinde değerlendirilen tepeli pelikan (Pelecanus crispus) “Avrupa Tepeli Pelikan Tür Eylem Planı”nın uygulaması sonucu, özellikle Yunanistan’da türün nüfusunda dikkate değer iyileşme sağlandığı için Tehlikede kategorisinden çıkarılmış ve Düşük Riskli (LC) kategorisinde sınıflandırılmıştır. Son 15 yıldır Kuş Gölü Yönetim Planı kapsamında alınan koruma önlemleri ve yapay üreme platformlarının etkisiyle Kuş Gölü’nde üreyen nüfusunda da önemli artışlar sağlanmıştır. 2016 yılı mart ayında 594 birey ve 124 kuluçka sayılmıştır.
Fotoğraf için Murat Çalışkan\'a teşekkür ederiz.